Σαμφόρ

(Chamfort, ψευδώνυμο του Nicolas – Sebastien Roch). Γάλλος συγγραφέας (Κλερμόν 1740 – Παρίσι 1794). Πολύ γρήγορα έγινε δεκτός στους παρισινούς φιλολογικούς κύκλους, όπου τον εκτιμούσαν ιδιαίτερα για το δηκτικό και σπινθηροβόλο πνεύμα του: έγραψε δύο κωμωδίες, δύο μπαλέτα και μία τραγωδία, του απονεμήθηκαν επίσημες τιμητικές διακρίσεις για εγκωμιαστικά κείμενά του και το 1781 έγινε μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Αλλά η κοινωνία της εποχής του, και ιδιαίτερα η ζωή και η ιδεολογία των προνομιούχων τάξεων, έγιναν αντικείμενα της ολοένα και πιο ριζοσπαστικής κριτικής του. Συνεπής προς τις ιδέες του αυτές, ο Σ. εκδηλώθηκε με ενθουσιασμό υπέρ της Επανάστασης· υπήρξε φίλος του Μιραμπώ και γραμματέας της λέσχης των Ιακωβίνων. Κατά την Τρομοκρατία, επειδή είχε εκδηλώσει διαφωνίες συνελήφθη, και μη θέλοντας να υποστεί τη φυλάκιση επιχείρησε ν’ αυτοκτονήσει, αλλά τραυματίστηκε μόνο φριχτά και πέθανε μετά έξη μήνες. Η συγγραφική του φήμη οφείλεται κατά κύριο λόγο σε μια συλλογή στοχασμών και παρατηρήσεων που εκδόθηκε μετά το θάνατό του (1795) με τον τίτλο που είχε διαλέξει ο ίδιος: Προϊόντα του τελειοποιημένου πολιτισμού και η οποία επανεκδόθηκε αργότερα (1803) με τον τίτλο Σκέψεις, γνωμικά και ανέκδοτα. Το έργο αυτό φαίνεται να κλείνει τη λογοτεχνική παράδοση των δύο αιώνων των Γάλλων «ηθικολόγων», με ένα πνεύμα έντονης ελευθερίας σκέψης και τολμηρής δηκτικής πικρίας. Η περιπέτεια του Σ. φάνηκε σε πολλούς ως χαρακτηριστική μαρτυρία μιας περιοδικής διάστασης –στην ιστορία των αγώνων για την ελευθερία– μεταξύ ατομικών κινήτρων και συγκεκριμένης ένταξης σε ιστορικά κίνητρα του συνόλου.